Fiddler on the Roof - Joseph Stein, Jerry Bock, Sheldon Harnick. by Bock, Fra (2024/2024), I regi av Marek Weiss,, Dirigent Adam Banaszak, Rafał Karczmarczyk, Piotr Mazurek, Opera Wrocławska, Wrocław, Poland

Skrzypek na dachu (Fiddler on the Roof) to jedno z najsłynniejszych i najbardziej oryginalnych dzieł w swoim gatunku. Od czasu bezprecedensowego sukcesu w 1964 r. na nowojorskim Broadwayu – gdzie spektakl osiągnął rekordową liczbę przedstawień, grany codziennie przez 10 lat – obiega sceny całego świata. Niezmiennie fascynuje, wzrusza i zachwyca. Fascynuje – egzotyką żydowskiego folkloru, porusza serca – konkretnym ludzkim wymiarem losu i przeżyć bohaterów, budzi zachwyt – wybitnymi walorami artystycznymi (muzycznymi, choreograficznymi, literackimi, dramaturgicznymi) oraz uniwersalnym, humanistycznym przesłaniem. Libretto, oparte na motywach opowiadań Szolema Alejchema (1858-1916), klasyka literatury żydowskiej, przenosi widza w realia zapadłej ukraińskiej wioski Anatewka na początek XX wieku. Żyje tam niewielka społeczność żydowska – tak jak w dziesiątkach innych podobnych miejsc w europejskiej części rosyjskiego imperium, na dawnych polskich kresach – zachowująca swoje obyczaje i tradycje. Wyróżnia się wśród nich mleczarz Tewje, pracowity i religijny, tak jak inni – prowadzący nieustanny dyskurs z Panem Bogiem. Poetycki i metafizyczny wymiar rzeczywistości, jak z obrazów Chagalla, potęguje postać Skrzypka, grającego na dachu… Lecz zderzenie z cywilizacyjnymi przemianami i upiorami, które przyniósł XX wiek, burzy stary świat, prowadzi do dramatycznych zdarzeń, do naruszenia tradycyjnych obyczajowych tabu, a wreszcie, na podstawie ukazu carskiego, do exodusu Żydów z Anatewki. Dzieło Bocka, Steina i Harnicka w niezwykle harmonijny sposób łączy w sobie liryzm, humor i nutę tragizmu, elementy żydowskiego folkloru z nowoczesnym brodwayowskim stylem musicalowym. Muzyka tętni życiem, niosąc wiele fragmentów zachwycających kompozytorskim kunsztem, oraz znakomite piosenki.